مریم روحبخش
موسیقی درمان کلینیک توانبخشی توانش
موسیقی درمانی در کودکان اوتیسم
کودک و موسیقی
تحقیقات نشان می دهد که شاد و آهنگین بودن زندگی کودکان تاثیر قابل توجهی در روند رشد و یادگیری آنها دارد. موسیقی به کمک ریتم، صدا و آوا قابلیتی خاص در ایجاد پیوند قلبی بین انسانها دارد و هنگامی که این ارتباط ایجاد شود در هدایت ذهن کودک به سوی دانش هوشمندانه نقش قابل توجهی خواهد داشت. هارد گارنر موسیقی را در فهرست هفت هوش مبنا قرار داده است که نظام ژنتیک انسان را می سازد. قبل از او ژان پیاژه به پیروی از ماریا مونته سوری موسیقی را یک هوش فطری دانست و پیش از او اشتاینر دریافت که موسیقی برای هوش، خلاقیت، استعدادریاضی و رشد معنوی اهمیتی بنیان ساز دارد. دکتر آلفردتماتیس در پژوهش های خود ثابت کرد گوش کردن به برخی صداها و موسیقی ها عملا طوری روی مغز تاثیر می گذارد که مهارت های شنیداری و گفتاری، سلامت عاطفی، مهارت های اجتماعی و هوشیاری ذهنی کودکان را افزایش می دهند.
تاثیر موسیقی بر کودکان
همواره از موسیقی، آوا و ریتم تاثیر مثبتی به دست می آورند. بسیاری از پژوهش ها نشان داده اند که موسیقی رفتارهای جمعی کودکان را بهبود می بخشد. برای این کودکان معمولا از مداخلات سرگرمی ریتمیک (آرای آی) استفاده می شود که می تواند در کاهش اضطراب و رفتار پرخاشگرانه این کودکان موثر باشد. موسیقی همچنین می تواند توانایی گوش دادن، ظرفیت حوصله و توجه و نیز تعاملات اجتماعی را بالا برده و علایم کم توجهی را کم رنگ سازد. یادمان باشد موسیقی فعالیتی لذت بخش و دوست داشتنی است و کودکان بهترین تعلیم را از کسانی می گیرند که دوستشان دارند، نه کسانی که بهترین مهارت فنی را به نمایش می گذارند.
روند فعالیت ها در دوره های موسیقی
بخش اول: کارگاه شعر و موسیقی
- گوش دادن فعال به قطعات مختلف موسیقی
- انجام حرکات منظم و هماهنگ با موسیقی به طور گروهی
- درک مفهوم شعر و قصه های ریتمیک و آهنگین
- تهیه کاردستی به صورت گروهی با توجه به قطعه موسیقی
- اجرای نمایش موزیکال و بازی
اجرای بازی های ریتمیک و موزیکال
بخش دوم: انجام فعالیت های موسیقایی
- نواختن ساز
- خواندن آوازهای دست جمعی
- آشنایی با موسیقی، ریتم، آوا، کلام، سرعت (ضرباهنگ)، ملودی و سازهای مختلف
اهداف و نتایج:
*ایجاد شادی و نشاط در کودکان
* ایجاد محیط لذت بخش درمانی
* تقویت حیطه های شناختی و تعمیم دهی آموخته های قبلی در شرایط جدید
*کاهش مشکلات حسی کودکان اوتیسم از جمله پردازش نا متعادل محرکات حسی شنیداری، لامسه و حس عمقی که در نتیجه آن رفتار های کلیشه ای و بی قراری
*تقویت مهارت های حسی_ حرکتی
* تقویت حافظه دیداری و شنیداری
*بهبود مهارت های ادراک شنیداری و بینایی
* افزایش مهارت های کلامی
* افزایش توجه و تمرکز
* تقویت و افزایش مهارت های ارتباطی و تعاملات اجتماعی و بر قراری ارتباط چشمی
* کاهش اضطراب و رفتار های پرخاشگرانه
تمامی تمرینات در بخش اول و دوم در کلینیک توانبخشی توانش بر اساس رشد شناختی، علایق، توانایی های جسمی و همچنین هماهنگ با برنامه درمان توانبخشی کودکان از جمله کاردرمانی و گفتار درمانی طراحی و برنامه ریزی می گردد.