جنگ میتواند تأثیرات عمیق بر سلامت روان کودکان بگذارد و به عنوان آسیب پذیرترین بخش جامعه بار روانی و عاطفی زیادی را بر آنان تحمیل کند و در برابر آسیب های ناشی از جنگ و موقعیت های اضطراب زا، آسیبپذیرتر از بزرگسالان هستند
زیرا ذهن و روان آنها هنوز در حال رشد و شکلگیری است. آنها اغلب نمیتوانند بین واقعیت و خیال تمایز قائل شوند یا احساسات پیچیدهای مانند ترس، ناامنی و اضطراب را بهدرستی درک و پردازش کنند. شما میتوانید از خدمات روانشناسی و مشاوره کلینیک توانش جهت درمان اضطراب جنگ و همچنین استرس پس از جنگ استفاده نمایید جهت اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید
دلایل آسیب پذیری کودکان در جنگ
درک محدود از واقعیت
کودکان مخصوصاً زیر ۱۰ سال اغلب نمیتوانند تشخیص درست دهند و درک محدودی از واقعیت دارند و دیدن تصاویر خشونت، بمباران یا کشتهشدن افراد میتواند برای آنها بهمعنای یک تهدید فوری باشد.
احساس بیپناهی و ناامنی
کودکان برای احساس امنیت به محیط پایدار و قابل پیشبینی نیاز دارند. اخبار جنگ این حس را مختل میکند و ممکن است باعث شود کودک احساس کند هیچکس نمیتواند از او محافظت کند، حتی پدر و مادر.
تخیل فعال
کودکان تخیل بسیار فعالی دارند و ممکن است آنچه را میشنوند یا میبینند در ذهن خود بزرگنمایی کنند. مثلاً ممکن است تصور کنند که بمباران در حال حاضر به خانه آنها نزدیک شده
ناتوانی در بیان احساسات
بسیاری از کودکان نمیدانند چطور احساسات خود مثل ترس، نگرانی یا خشم را بیان کنند. در نتیجه، این احساسات بهصورت علائم جسمی یا رفتاری بروز میکند، مانند:
• کابوسهای شبانه
• شبادراری
• پرخاشگری یا سکوت غیرعادی
• چسبیدن بیش از حد به والدین
اگر کودکی از رفتن به جاهایی که قبلا می رفت مثل مهد کودک، مدرسه و ... خود داری می کند. شب ها نمیخوابد یا به سختی و با گریه میخوابد در خواب کابوس می بیند، تنها در اتاقش نمیخوابد و یا اینکه دچار علائم جسمی همچون دل درد، حالت تهوع و سر درد شده، ممکن است بر اثر شنیدن اخبار اضطراب آور دچار آسیب شده باشد.
در اینجا به چند نکته کاربردی که توسط والدین در این بحران قابلیت اجرا دارد اشاره میکنیم؛
به کودکان امنیت عاطفی بدهید. جملاتی مانند " من کنارت هستم"، " تو تنها نیستی"، " من مراقبت هستم" شاید ساده به نظر برسند ولی برای مغز یک کودک مانند دارویی هستند که سیستم عصبی را آرام می کنند.
ترسشان را انکار نکنید و از جملاتی مثل "اتفاقی نیافتاده، همه چیز خوب است و ..." استفاده نکنید. و به جای آن جملاتی مانند؛ "طبیعی هست که بترسی، من هم کمی ترسیدهام ولی ما کنار هم هستیم و من مراقب تو هستم."
از تکنیک تنفس بادکنکی برای افزایش آرامش آنه استفاده کنید. به کودک بگویید: "تصور کن یه بادکنک تو شکمت داری. حالا از بینی نفس بگیر تا بادکنکت به آرامی باد شود و بعد باد بادکنک رو از دهانت به آرامی خارج کن. "