مشکلات اساسی افرادی دارای اختلال ASD که علائم آن را نشان می دهند، مشکل در پردازش های حسی و یکپارچگی پردازش ها است . در واقع مغز ما شامل لب ها و قسمت های مختلف است مثل لب فرونتال(پیشانی) لب پری تال (آهیانه ) لب شنوایی و لب بینایی می باشد و اطلاعات بینایی ، شنیداری، حسی، حرکتی در هر لب به طور مجزا پرداش می شود و در نهایت بعد از پردازش اطلاعات ، یک یکپارچگی در مغز اتفاق می افتد و با تعامل همه لب ها با هم به یک برون ده درست خواهیم رسید اما در افراد اتستیک هر کدام از لب ها به تنهایی درست و خوب پردازش می شوند اما مغز کاملا جزیره ای عمل می کند و پردازش اطلاعات با تعامل همه لب ها دارای یکپارچگی نمی باشد و مغز اینها به صورت منطقه ای فعالیت می کند.
یکی از درمانهای اصلی برای درمان کودکان اتیسم، یکپارچگی حسی (sensory integration ) یا SI می باشد.
رویکرد درمانی یکپارچگی حسی(SI) در سال 1970 توسط جین آیرز معرفی شد ، آیرز با بیان نظریه یکپارچگی حسی از پیشگامان تشخیص و درمان اختلال های پردازش حسی به شمار می رود. وی نظریه یکپارچگی حسی را در توضیح مشکلات رفتاری، حرکتی، هیجانی، اجتماعی و عملکردی مرتبط با پردازش ضعیف حسی به کار برد و انقلاب بزرگی در درمان کودکان اتیسم ایجاد کرد .
به اعتقاد آیرز اگر سه حس اصلی تعادل (Vestibular)، لامسه(tactile) و عمقی (Proprioception) که قبل از حس دیداری و شنیداری از دوران جنینی در ماه های 4 و5 بارداری در جنین شکل می گیرد و پردازش شود ؛ مثلا زمانی که کودک به رحم فشار می دهد حس عمقی پردازش می شود ، با لمس دیواره رحم حس لامسه و با چرخش جنین در رحم حس وستیبولار پردازش می شود؛ به طور همرمان با هم تحریک داده شوند باعث می شود پردازش های آن نرمال تر شود و مشکلات حسی به حداقل برسد که حقیقتا این اتفاق می افتد چون یک پارچگی حسی یک درمان اساسی است بعد از آن به سراغ پردازش و تقویت حس های دیداری و شنوایی می رویم
شد پردازش های حسی افراد اتستیک بشدت دچار مشکل است یعنی اینکه حواس آنها به طور نرمال در مغز پردازش نمی شود . یا بالاتر از حد معمول پردازش می شود که در نتیجه این افراد از گرفتن آن حس اجتناب می کنند؛ مثلا اگر صدا ها بالاتر از حد معمول در سیستم پردارش شنیداری آنها پردازش شود اکثرا دست خود را روی گوش ها می گذارند. یا اینکه حواس پایین تر از حد معمول نرمال پردازش شود؛ به عنوان مثال در حس بینایی، دائما به خودشان تحریکات بینایی می دهند؛ چراغ را مرتب خاموش و روشن می کنند یا دستشان را جلوی چشمان می گیرند و حرکت می دهند تا نور بین انگشتشان حرکت کند و به نور نگاه می کنند. اگر حس عمقی پایین تر از حد نرمال پردازش شود حرکات کلیشه ای از خودشان نشان می دهند مثلا دائما دست خود را به حالت رفت و برگشتی از مچ تکان می دهند و الگوی، بال بال زدن را نشان می دهند و اگر بالاتر از حد نرمال پردازش شود که اکثرا این اتفاق در کف پا می افتد، بر روی نوک پنجه راه می روند و کف پای خود را زمین نمی گذارند که این علاوه بر حس عمقی، حس لامسه نیز در کف پا بالاتر از حد نرمال پردازش می شود و به آن راه رفتن با نوک پنجه می گویند . توجه به این نکته ضروری است که در همه طیف اختلال اتیسم این علائم به طور کامل در همه مبتلایان وجود ندارد، در بعضی ها یک سری علائم وجود دارد و در برخی یک سری دیگر از علائم و در برخی هم ممکن است همه علائم وجود داشته باشند.
مرکز توانبخشی و توانمند سازی عصبی توانش یکی از بهترین مراکز کاردرمانی یکپارچگی حسی می باشد. دراین مرکز مهارت های حسی حرکتی ارائه تقویت و اصلاح می شود